Join us on an exhilarating journey through the Western Balkans as we uncover the true essence of sustainable tourism in North Macedonia, Montenegro, and Bosnia and Herzegovina. Our YouTube videos are a testament to the inspiring stories of those leading the way towards a greener, more responsible future for tourism in the region.
Immerse yourself in the unfolding story of sustainable tourism in North Macedonia, focusing on the pioneering destination of Vevchani. Vevchani has earned its place among the Top 100 Good Practice Stories for 2022, showcasing its unwavering commitment to sustainable development. Celebrate with us as four local businesses in Vevchani receive the prestigious Good Travel Seal certification, highlighting their dedication to sustainability and community upliftment. Explore the intersection of outdoor adventure and nature protection in Vevchani, witnessing how sustainable tourism practices are preserving the region’s natural beauty while empowering local communities.
Embark on an incredible adventure as we explore the first movers of responsible tourism development in Montenegro, nestled between the mountains and the seaside. Discover the wild beauty of the Komarnica Canyon. Explore the surrounding villages, Tivatska Solila birdlife haven, and the marine wildlife in the Bay of Kotor.
Beyond biodiversity and business, learn from the pioneers of Montenegro’s sustainable tourism, and explore their purpose, principles, and remarkable achievements.
Dive into the heart of responsible tourism as you are guided through Bosnia and Herzegovina’s southern gem—Trebinje. Trebinje isn’t just a picturesque Mediterranean town; it’s a beacon and pioneer of sustainable tourism. Explore the Via Dinarica Blue Route and Orjen Protected Area, where outdoor adventure harmonizes with nature protection.
Discover how Trebinje has fostered a thriving environment for local farming and urban communities. Learn about their strategies for sustainable development and environmental protection.
Join us for a captivating compilation video that weaves together the inspiring stories from North Macedonia, Montenegro, and Bosnia and Herzegovina. Witness the collective efforts of communities, businesses, and individuals striving for a more sustainable future in the Western Balkans.
Be inspired by the diverse landscapes, and innovative practices. Listen to heartfelt commitments to preserving the beauty of the region while uplifting local communities.
Dive into our YouTube channel and be part of the sustainable tourism movement in the Western Balkans!
We’re excited to 🌿 Introduce Balkan Green 🌍, a regional sustainable tourism initiative with partners Terena in Albania, Green Visions in Bosnia and Herzegovina, HYVÄ Coaching & Consulting in Montenegro, Mustseedonia in North Macedonia, and Good Place in Slovenia.
🤝 Our mission? To build a strong and reliable network of professionals dedicated to sustainable tourism development in the region.
As the official representative of Green Destinations and Good Travel Program in the region 🏆, we have the incredible opportunity and responsibility to work with destinations and businesses, providing education, coaching, advisory services, and certification in sustainable tourism practices.
In the next period we will share concrete examples on how to make your tourism business more sustainable. From understanding sustainability criteria and green product development, to marketing, we’re dedicated to assisting you make your business more responsible every step of the way.
Let’s join forces to make a difference! Together, we can elevate sustainable tourism in the Balkans and ensure a better future for our region. 🌿🌍💚
Eliminating single-use plastic in your tourism business is a great initiative that can contribute to environmental sustainability. Here are some steps:
1. Conduct a plastic audit: Assess your business’s current plastic usage to understand the extent of the problem and identify areas for change.
2. Set goals and create a plan: Establish specific goals and develop an action plan with clear steps and timelines for reducing or eliminating single-use plastic.
3. Educate and train staff: Raise awareness among employees about the importance of reducing single-use plastic and provide training on alternative solutions.
4. Provide alternatives: Replace single-use plastic items with sustainable options, such as installing water stations instead of providing plastic bottles or offering paper, bamboo, or metal straws as alternatives.
5. Engage with suppliers: Communicate your commitment to plastic reduction to suppliers and encourage them to provide products with minimal packaging or in bulk.
6. Raise awareness among guests: Educate guests about the importance of reducing single-use plastic and suggest ways they can participate, such as bringing their own bags or using refillable toiletry dispensers.
7. Collaborate with local initiatives: Support local environmental initiatives and partner with organizations promoting sustainable practices to have a broader impact.
8. Track progress and celebrate successes: Regularly monitor and measure progress, celebrate milestones, and communicate achievements to staff and guests to inspire continued engagement and motivate others.
Remember that eliminating single-use plastic is an ongoing process. Continuously assess and improve your practices to ensure long-term sustainability and reduce the environmental impact of your tourism business.
Dit bericht op Instagram bekijken
Supporting local products and services in your sustainable tourism business is an excellent way to contribute to the local economy, preserve cultural heritage, and minimize the environmental impact of your operations. Here are some strategies you can implement:
1. Prioritize sourcing products and services from local suppliers and businesses to support the local economy.
2. Engage with the local community, involve them in decision-making processes, and seek their input to foster cooperation and ownership.
3. Promote and support local cultural traditions, festivals, and events while educating tourists about their significance.
4. Provide training and employment opportunities to local residents to enhance their skills and create job opportunities.
5. Implement sustainable practices in your operations, such as waste reduction, water and energy conservation, and recycling.
6. Raise awareness among tourists about the importance of supporting local products and services and their positive impacts.
7. Collaborate with local businesses, tourism associations, and organizations to strengthen the local tourism ecosystem.
8. Continuously seek feedback and make necessary adjustments to improve sustainable practices and align with local needs and objectives.
Remember, the key is to develop long-term relationships with the local community and integrate sustainability into every aspect of your tourism business. By doing so, you can create a positive impact on the environment, society, and economy while providing an authentic and enriching experience for your guests.
Dit bericht op Instagram bekijken
When conducting trips and activities, it is crucial to consult and engage with the local communities to avoid any adverse effects on their access to livelihoods and resources. Here are some steps you can take:
🌲 Identify in the local communities groups that may be affected by your business activities. This can include local residents, indigenous communities, fishermen, farmers, and other relevant groups.
🍀 Engage in meaningful dialogue with the local communities to understand their needs, concerns, and aspirations. Actively listen to their perspectives and involve them in decision-making processes related to your business activities.
🪴Assess the potential impacts of your business activities on local access to livelihoods, land, aquatic resources, rights-of-way, transport, and housing.
♻️ Identify and implement ways to minimize any adverse effects on local access to livelihoods and resources. This can include measures such as land or resource restoration, alternative livelihood opportunities, or compensation for any losses incurred.
❇️Support and collaborate with local initiatives that promote sustainable development, community empowerment, and the protection of local livelihoods.
💹Regularly monitor and evaluate the impacts of your business activities, addressing concerns and ensuring satisfaction within the local communities.
By following these steps and actively involving the local communities in decision-making processes, you can work towards minimizing adverse effects on local access to livelihoods and ensure sustainable development in the areas where you operate.
Dit bericht op Instagram bekijken
Why is it important for tourism operators to inform guests about key sustainability aspects in the destination?
– Guests who are aware of the environmental impact of their actions are more likely to make conscious choices that minimize harm to the destination’s ecosystems, such as conserving water
, reducing waste
, and respecting local flora and fauna
.
– By informing guests about the destination’s unique cultural traditions, heritage sites, and indigenous communities, operators can raise awareness about the importance of respecting local cultures and traditions. This helps preserve the authenticity of the destination and ensures that tourism activities do not negatively
impact local communities.
– Sustainable tourism aims to ensure the long-term viability of a destination by balancing 
economic, environmental, and social factors. By informing guests about sustainability aspects, operators can foster a sense of responsibility and encourage sustainable practices among visitors. This can help reduce the negative impacts of tourism, such as overconsumption of resources, overcrowding, and strain on local infrastructure.
– Increasingly, travelers are seeking out destinations and operators that prioritize sustainability
. By proactively addressing sustainability issues and informing guests about their efforts, tourism operators can build a positive reputation among environmentally and socially conscious travelers.
Ultimately, the success of our industry hinges on our ability to foster a deep sense of responsibility and stewardship among travelers
. By equipping guests with knowledge about sustainability and encouraging them to make conscious choices, we can collectively protect our fragile ecosystems, celebrate and preserve diverse cultures, and uplift local communities.
Dit bericht op Instagram bekijken
🚵Low-impact activities , such as outdoor sports like walking, hiking, and cycling, rural tourism, wildlife watching, non-motorized water sports, and insightful cultural activities, are crucial for several reasons:
Dit bericht op Instagram bekijken
When tour operators cause damages to the activity area and community, it is crucial for them to take responsibility and implement measures to
repair, compensate, and prevent future harm caused. Here are some ways tour operators can achieve this:
Immediate action: Assess the extent of the damages and take steps to prevent further harm. This may involve halting the activity temporarily, removing any hazardous materials 
, or securing the area to prevent additional damage.
Community
involvement and support: Engage with the affected stakeholders and involve them in the repair, compensation, and prevention process. Seek their input and involve local residents in the restoration activities, ensuring their voices are heard and respected.
Environmental restoration: Develop a comprehensive plan 
for restoring the natural environment or any damaged infrastructure. This may involve activities like replanting vegetation, repairing trails or pathways, cleaning up pollution, or restoring habitats for local wildlife.
Financial compensation: Work with local stakeholders to determine a fair and equitable compensation structure that considers the extent of the harm caused.
Long-term sustainability: Implement sustainable practices to minimize future damages, including training guides and staff on environmental conservation, adhering to responsible tourism practices, and monitoring the impact of activities on the area and community.
It’s essential for tour operators to prioritize the well-being of the environment and local communities, and to take proactive steps to repair damages and provide fair compensation. By demonstrating responsible practices and fostering positive relationships 
, tour operators can help rebuild trust and contribute to the sustainable development of the activity area.
Dit bericht op Instagram bekijken
Eco-driving is a method to decrease fuel consumption and CO2 emissions without needing to upgrade a vehicle’s technology. Driving behavior, along with factors like weather and road conditions, can have a significant impact on fuel efficiency. By adopting eco-driving habits, it is possible to save a noteworthy amount of fuel (up to 10-20% with professional training) while also improving road safety.
Additionally, eco-driving has the following benefits:
Use the following set of recommendations to create an eco-driving code for your drivers and transport companies
– Drive at the designated speed limit 🚫and use lower gears to save carbon emissions.
– Use the engine more consciously by letting go of the gas pedal in time.
– Check your route 🗺️ before leaving to avoid traffic and prevent getting lost.
– Adopt a relaxed and defensive driving style, and look ahead to avoid sudden stops (e.g., by anticipating traffic jams or red lights and easing off the gas pedal).
– Avoid idling; instead, switch off the engine when anticipating a long wait (e.g., at railroad tracks or checkpoints).
– Remove the roof rack or any unnecessary accessories when not in use.
– Check tire pressure before leaving.
– Use heating 🔥or air conditioning only when necessary.
Dit bericht op Instagram bekijken
All employees of the company have an employment contract, including labor conditions and a job description. The company pays employees at least a living wage which is equal to or above the legal minimum.
A living wage is the remuneration a worker receives for a standard workweek. The amount should be sufficient to afford a decent standard of living for the worker and their family. Elements of a decent standard of living include food🍎, wate💦r, housing🏘️ , education📚, health care🏥 , transportation🚙, clothing, and other essential needs, including provision for unexpected events.
The living wage is often defined by law and redefined on a yearly basis; however, it can be incremented by companies to ensure their employees will earn enough to live, based on the real cost of living in their respective countries.
In the employment contracts, the salary/wage must be mentioned and be of an accepted level in your country.
Dit bericht op Instagram bekijken
We love coffee ☕️, and we 😡hate these plastic spoons!
Can anyone help with a quick calculation? Let’s take Montenegro as an example, considering only the inhabitants and not even counting the tourists’ consumption. Montenegro 🇲🇪has approximately 650,000 inhabitants, of which maybe half have one coffee per day in a cafe, restaurant, or at work. This amounts to 325,000 coffees per day.
If 90% of these coffees are served with a plastic spoon (which seems to be the case), it means there are 292,000 single-use plastic spoons used per day. Unfortunately, not all of them end up in the garbage; we find them in various places.
Let’s assume there are 300 such days in a year, resulting in a total of 292,000 spoons multiplied by 300 days. This amounts to 87 million single-use plastic spoons per year, just in Montenegro. Over five years, this adds up to 439 million spoons 🥄🥄🥄or over 1,000 tonnes, which eventually end up in landfills, rivers, lakes, seas, and harm wildlife such as fish and birds. Ultimately, these microplastics affect all of us.
Therefore, let’s go back to a coffee culture that embraces real spoons that can be washed 💦 and reused ♼, just like cups are.
Dit bericht op Instagram bekijken
Четири настани за одржлив туризам во Требиње, Тиват, Вевчани и Белш, беа организирани од 30 март до 6 април од страна на петте партнери на Balkan Green од Албанија, Босна и Херцеговина, Црна Гора, Северна Македонија и Словенија. На Roadshow-то беше подигната свеста кај дестинациите, бизнисите и засегнатите страни за темите за одржлив туризам, вклучително: Зошто, Како и Кој за одржливост во туризмот – Зошто треба да се вклучат дестинациите и бизнисите, истакнувајќи ги регионалните иницијативи за добри практики, научените лекции, пост-пандемиски трендови на патување и многу повеќе.
Над 125 учесници од дестинации, мали и средни претпријатија и индивидуални даватели на услуги присуствуваа на Roadshow-то во текот на четири дена.
Ова RoadShow и другите активности на Balkan Green се поддржани од проектот на USAID за економски развој, управување и раст на претпријатијата (EDGE).
Првиот ден од BG Roadshow-то беше посветен на одржливоста и што таа значи за туризмот. За прв пат јавните институции, бизнисите и засегнатите страни имаа можност да разговараат и да преземат првични чекори кон заедничка стратегија за одржлива иднина на туризмот во БиХ.
Учесниците беа добредојдени и инспирирани од г-дин Алберт Салман, основач и претседател на Green Destinations, кој обезбеди рамка за унапредување на одржливоста во туризмот во регионот. Требиње, како прва дестинација од БиХ што беше препознаена од Green Destinations, сподели искуство и научени лекции со публиката.
Во текот на денот, пет нови дестинации (Босанска Крупа, Коњиќ, Националниот парк Козара, Споменикот на природата Скакавац и Самац) се пријавија на Green Destination Top 100 Good Practice Stories Competition за 2023 година, додека Требиње се пријави за продолжување со Green Destination Awards and Certification програмата.
Посебна сесија беше посветена на Good Travel Program, а партнерите во Balkan Green од Босна и Херцеговина, Green Visions, разговараа за можностите за бизнисите и обезбедија детални информации за процесите и барањата, како и придобивките од сертификацијата со Good Travel Program.
На крајот денот, учесниците присуствуаа на настан за вмрежување во Herzeg House, која промовира и продава стоки од преку 120 локални компании и производители и е добитник на наградата за Top 100 Good Practice Stores за 2021 година.
Тиват е прва дестинација во Црна Гора, а воедно и во цел Западен Балкан која ја доби бронзената награда на Green Destinaitions во 2022 година за нејзините залагања за одржлив развој и мониторинг, кои започнаа во 2020 година. Дестинацијата се фокусираше на програмите за поддршка на општината за рурална ревитализација и како истите успешно да се искористат. Во попладневните часови на групата и беа презентирани практични примери и предизвици во селото Горња Ластва.
Даница Бањевиќ, директорката на Туристичката организација Тиват, сподели неколку интересни клучни бројки, кои покажуваат посилен пред и постсезонски проток на посетители и ноќевања. Исто така се дискутираше и за балансирање на заштитата на природата со одговорна промоција и управување со туризмот во Специјалниот природен резерват Тиватска Солила, победник во 2020 година на Green Destinations Top 100 Good Practice Stoeirs, во категоријата Природа и Eкотуризам.
Вевчани, најмалата општина во Македонија, и првиот учесник во Green Destinations Top 100 Good Practice Stories во 2022 година, соодветно беше домаќин на Balkan Green Road Show-то во Северна Македонија. Покрај општина Вевчани, четири бизниси го започнаа патот кон поодржлив развој преку Good Travel Програмата.
Добредојдени од градоначалникот на Вевчани, нашиот настан го започнавме со претставување на Balkan Green и Green Destinations, доближувајќи ги програмите до учесниците и зборувајќи за напредокот на Вевчани. Имавме задоволство да бидеме поздравени и инспирирани од Алберт Салман, основач и претседател на Green Destinations. За време на нашата пауза уживавме во вкусна традиционална храна подготвена од локални производители. Потоа следеше интерактивна панел дискусија на тема ,,Зошто, кој и како и реалноста во одржливиот туризам” со Јасминка Варналиева од USAID-EDGE, Јана Апих од Good Place, Словенија, Наталија Ангелова од МЕД (Македонско еколошко друштво) и Тиери Жубе од Green Visions, Босна и Херцеговина, модерирана од Александар Донев од Mustseedonia, која придонесе за убава дискусија за одржливиот туризам во земјата и регионот, како и активно вклучување на учесниците во истата.
Оваа последна станица на RoadShow-то беше обележана со присуство на Јасминка Варналиева од USAID EDGE, главен финансиски поддржувач на RoadShow-то и основачот и претседател на Green Destinations, Алберт Салман.
Учесниците имаа можност да слушнат нешто повеќе на тема брендирање и маркетинг во областата на одржливиот туризам. Јана Апих од Good Place, организацијата инструментална во создавање на “Slovenia Green” презентираше некои од најдобрите практики и научени лекции од успешната национална програма за одржливост на Словенија.
Попладневните сесии се фокусираа на јавно-приватните партнерства во развојот на туризмот, со жива панел-дискусија помеѓу учесниците и панелистите. На крајот на денот, сите имаа можност да го посетат локалниот Еко парк (https://www.instagram.com/dumrea_ecopark/).
Одржливиот туризам на Западен Балкан отсекогаш бил предизвик. Но, во последно време, направени се големи инвестиции и напори за промовирање на одржливиот туристички развој во регионот. За жал, многу локални жители, особено за време на пандемијата, не сакаат да се фокусираат на долгорочните придобивки, ставајќи го моменталниот опстанок на прво место.
Balkan Green, регионалната иницијатива за подигање на стандардите за одржливост и свеста во туристичката индустрија, има за цел да ја направи оваа практика подостапна и попривлечна за жителите.
Концептуално, одговорниот туристички бран почнува да се врти. Во 2022, на пример, поголем интерес во одржливост е забележан низ целиот секторот бидејќи одржливиот развој и управување се повеќе почнаа да се поврзуваат со издржливоста, довербата на клиентите, ограничувањето на негативните влијанија и заштедата на трошоци.
Никаде ова не било поочигледно како во Албанија. Во март 2022, партнерите на SUSTOUR (Sustainable Tourism Destination Development- Развој на Одржливи Туристички Дестинации), проектот КОСМЕ, финансиран од ЕУ, упатија повик до МСП (мали и средни претпријатија) да аплицираат за сеопфатна програма за поддршка за подобрување на нивните перформанси за одржливост. Целта беше да изберат 175 тур-оператори и туристички агенции за учество, но на крај, прифатија три пати повеќе учесници во програмата од 35 европски земји, вклучувајќи и 14 мали и средни претпријатија од Албанија, што е најголем број учесници од земја од Западен Балкан.
Ова претставува ветувачки чеор во одржливиот туризам во земјата и регионот. Всушност, бројот на апликации од Западен Балкан беше многу поголем од предвиденото, што и покажува дека интересот на сопствениците на бизниси за понатамоѓен одржлив развој се повеќе се зголемува.
Програмата SUSTOUR, која започна во јули, 2022 година, ќе трае до крајот на јуни, 2023 година. Тур-операторите и туристичките агенции кои учествуваат имаат избор да станат Travelife Partner или Travelife Certified, базирани на стандардите на Глобалниот Совет за Одржлив Туризам (GSTC) за одржливо управување во туристичката индустрија. Дополнително, можат да продолжат и со специјализирана програма насочена кон специфични теми, како што се одржлива пластика, јаглерод, управувње со синџирот на снабдување или сертификација за крајбрежни екскурзии.
Програмата ќе вклучува онлајн тренинзи, сеопфатен индивидуален и групен коучинг, како и меѓусебна размена. Учесниците исто така ќе бидат охрабрени да присуствуваат на европските трговски саеми каде што ќе можат да се промовираат и каде што ќе се организираат настани за размена на искуства, вклучително и презентирање на награди на оние кои завршиле со програмата.
Balkan Green ја поддржува оваа програма со коучинг и ко-финансирање на 37 учесници во Југоисточна Европа. Претставници на Balkan Green, вкупно 5 до сега, се обучени како тренери на Travelife со цел да помогнат во исполнувањето на барањата на амбициозната цел на SUSTOUR истовремено да тренира над 600 тур-оператори и туристички агенции од европа за одржливо управување. Нашите тренери ќе организираат и дополнителни активности за подршка и обезбедување реурси за малите и средни претпријатија од регионот.
За да се вклучите во ова движење и за да ја видите ццелосната листа на учесници, посетете ја веб страната.
